Kayıp ve Yas Süreci: Yas Terapisi ile Sağlıklı Baş Etme

Yas Nedir?

Yas, sevilen bir kişinin kaybı (ölüm, ayrılık, boşanma vb.) sonrası yaşanan doğal bir süreçtir. Zorlayıcı ve acı verici olsa da hastalık değildir. Her bireyin yas tepkileri farklıdır; ancak çoğu kişide ortak bazı belirtiler ortaya çıkar.

---

Yas Sürecinde Görülen Belirtiler

Fiziksel Belirtiler

• Nefes alamama, boğulacak gibi hissetme

• İştah artması veya azalması

• Çabuk yorulma, halsizlik

• Uyku problemleri

Duygusal Belirtiler

• Şok, üzüntü, öfke, suçluluk

• Kaygı, korku, yalnızlık, çaresizlik

• Umutsuzluk ve isteksizlik

Bilişsel Belirtiler

• Kaybı kabullenememe, “inanmama” hali

• Dikkat dağınıklığı ve unutkanlık

• Rahatsız edici rüyalar ve düşünceler

Davranışsal Belirtiler

• Sosyal çevreden uzaklaşma

• Alkol veya madde kullanımı

• Hatırlatıcı uyaranlardan kaçınma

---

Yas Sürecinin Aşamaları

1. Şok ve Uyuşma: Kaybın öğrenildiği ilk anda kısa süreli hissizlik yaşanır.

2. İnkâr / İnanmama: Kişi kaybı reddeder, bir süre hiçbir şey olmamış gibi davranabilir.

3. Arzu Etme ve Öfke: Kaybedilen kişinin geri gelmesi arzulanır. “Neden benim başıma geldi?” sorgusu öfke ve yalnızlık duygularıyla birleşir.

4. Çaresizlik: Kaybı geri getirememenin verdiği çaresizlik, iş ve sosyal yaşamda sorunlara yol açabilir.

5. Kabullenme ve Yeniden Düzenleme: Kaybın gerçekliği kabul edilir, yas tepkileri azalır ve kişi yaşamına uyum sağlamaya başlar.

⚠️ Bu aşamalar herkes için aynı sırada gerçekleşmez. Süreç kişiye göre farklılık gösterebilir.

---

Normal ve Patolojik Yas

• Normal yas süreci genellikle 6-24 ay arasında sürer ve zamanla hafifler.

• Patolojik yas ise yas tepkilerinin çok uzaması, şiddetlenmesi veya sağlıksız biçimde yaşanmasıdır.
  Patolojik yas belirtileri:

• Uyku ve iştah bozuklukları

• Kaybedilen kişiyle ilgili yoğun düşünceler

• İntihar düşünceleri veya uygunsuz tepkiler (aşırı neşe, aşırı öfke)

• Günlük yaşamı sürdürememe

Bu belirtiler görüldüğünde mutlaka profesyonel destek alınmalıdır.

---

Sağlıklı Bir Yas Süreci İçin Öneriler

• Duygularınızı paylaşın; güvendiğiniz biriyle konuşun.

• Sosyal destekten uzaklaşmayın.

• Yaşadığınız duyguları bastırmayın, ağlamaktan çekinmeyin.

• Yazı, resim veya konuşma ile duygularınızı ifade edin.

• Özel günlerin zorlayıcı olabileceğini kabul edin ve hazırlıklı olun.

• İş, okul ve sosyal aktivitelerden kopmamaya çalışın.

• Fiziksel ihtiyaçlarınıza (uyku, beslenme) özen gösterin.

• Alkol ve madde kullanımından uzak durun.

• Acıyı unutmaya çalışmak yerine zamana bırakın.

• Gerekirse psikolojik destek alın.

---

İzmir’de Yas Terapisi ile Profesyonel Destek

EMA Psikoloji olarak, İzmir’de yas terapisi hizmeti sunuyoruz. Yas sürecinde:

• Kaybı sağlıklı biçimde kabullenmenize,

• Duygularınızı ifade etmenize,

• Günlük yaşama yeniden uyum sağlamanıza,

• Patolojik yas riskini azaltmanıza yardımcı oluyoruz.

Unutmayın: Yas, paylaşarak ve destek alarak daha sağlıklı atlatılır.